|
Uyari: Bu sayfada Lazca sözcükler için "Alboni Font"(yazı karakteri) kullanılmıştır.
"Windows \ Fonts" dizininde Alboni Font olmayanlar karakterleri yanlış görecektir. Bunun olmaması için
Windows\Fonts dizinine
[Alboni Font'u buradan yükleyebilirsiniz].
Ayrıntılı bilgi için Lazuri Font ya da LazuriPC sayfamızı okuyunuz. |
YANUĞİ MSKİBU 
Değirmen denilince akla İsmail AÔİÜO gelir. Ben de kapısını tıkladım ve başladık eskilerden konuşmaya. İsmail Ağabey’de marifet bir tane değil. Değirmen, ahşap merdiven, serender, öküz arabası yapımı ve onarımlarını yapar. Neyse ben lafı fazla uzatmayayım. Kendisinden, yaptığı değirmenin ana parçalarının isimlerini sordum. Kendisi de bıkmadan usanmadan akşama kadar tek tek anlattı. 
Xargi: Suyun ilerlediği açık kanaldır.
Noüvatale: Su kanalının içine giren suyu kesmeye yarayan bir ahşap parça.
Onwirale: Suyu süzmeye yarayan bir tür süzgeç. Yağmurda ve mevsimine göre suya karışan yapraklar, ağaç parçaları gibi şeyleri süzmeye yarar.
Ğurni: Değirmene gelen suyun döküldüğü kapalı oluk.
Stvine: Suyun ‘xargi’den kapalı oluğa aktıktan sonra su dar bir delikten ‘stvine’den sıkışarak geçer. Ve buradan değirmen çarkına çarparak onu hızla döndürür.
Parpa: ‘Stvine’den çıkan basınçlı suyun çarparak döndürdüğü pervaneye denir.
Zumba: Değirmenin içerisindeki iki taştan aşağıya; ‘parpa’ya doğru inen demir(mil).
Noüvatale: Değirmenin içerisinden ‘parpa’yı yukarıya kaldırarak dönmesini engelleyen parça.
Saraüele: Öğütülen unun döküldüğü yer.
Öüaranûeli-Mirmiüi: Değirmen taşının üstünde zıplayan tahta parçası.
Modini: Öğütülecek ürünün döküldüğü yer.
Resimler: Nedim TORMANİŞİ (Straoşina 2006)
Kaynak: İsmail AÔİÜO
Değirmenin bütün olarak anlatımı: Niyazi TORMANİŞİ (2005 Mapxa)
Derleme ve yazı: Nedim TORMANİŞİ / 04.01.2007 |
