Yayla Yeşil Ama Festival Ne Renk…

Son yıllarda Lazlarla ilgili yapılan yayınlar ve etkinliklerde artış olması sevindirici. Paluri Arzu Kal tarafından hazırlanan Paponi/ Laz Yemekleri isimli kitap, geleneksel Laz yemeklerinin en özgün şekliyle ve anlaşılabilir bir dille anlatıyor. Laz kültürünü ve coğrafyasını da tanıma fırsatı veriyor. Hasan Uzunhasanoğlu ve İsmail Avcı Bucaklişi tarafından Lazca-Türkçe Sözlük ve oldukça faydalı konuların işlendiği “Mjora Panel Dizisi” bu bağlamda aklıma gelen faaliyetler.

İstanbul'da bu güzel etkinlikler yapılırken, Karadeniz'de durum ne? Bugünlerde yapılmakta olan 2. Yeşil Yayla Festivali bir dizi etkinliklerle çıkıyor karşımıza. Ulusal basında yer alan festival Pazar53 internet sitesinde, “Rize'de ABD Sponsorlu Festival” başlığı ile yer alıyor. Geçen yıl 1.si San Fransisco World Music Festivali ve The Christensen Fund Vakfınca desteklenen program, kamuoyuna “ABD Sponsorlu Festival” olarak yansımıştı.

The Christensen Fund ismi ile daha önce 23.12.2006 tarihinde hazırlanan ve Mehmedali Barış Beşli, Özcan Sapan, İsmail Bucaklişi imzalı basın açıklamasında karşılaşmıştık. “Zorunlu Bir Yol Ayrımı Hikayesi ve Bir Bilgilendirme Meselesi” başlıklı açıklamada şöyle deniyordu:

“ ‘The Christensen Fund' ... Eminiz ki size de bir şey ifade etmiyor... Ama bu vakıf son günlerde hatta son yıllarda bir müzik sevdasına kapılmış ki dillere destan... Özellikle de Lazların yoğun olarak yaşadığı coğrafyada “Laz müzik festivali” düzenlemek istermiş... İlk bakışta bize de garip geldi... “Evet ama neden?” diye sorduk. Bunu dile getirdiğimiz yerde sanki suç işlemişiz gibi arkadaşlar çok garipsediler... Dahası var; böyle bir etkinlik için para gönderecek olan vakfın bu işlemi bir kurum üzerinden yapması gerekirdi... Her şey daha önce en ince ayrıntısına kadar hesaplanmıştı... Bu mesele de hallolmuştu! Bir dernek kurmak için vakıf ayrıca 5.000 $ yardımda bulunacaktı! Çok etkileyici... Çok şaşırtıcı... Doğrusunu söylemek gerekirse bir dernek çalışmamız vardı ve bugün yarın diyerek hep erteliyorduk... E fırsat ayağımıza gelmişti ama neden diye sorduk birbirimize bakarak... Yani dernek kuracağımız parayı Amerikan menşeli bir vakıf verecek... İyi de neden?... İçimizden geçenleri yüksek sesle dile getirdik.... NEDEN!?...

Buna göre festivalin hazırlık çalışmaları için (festivalin gerçek bütçesi dışında) ön görülen miktar 88 bin dolardır . Ayrıca hizmetlerinden dolayı Birol Topaloğlu'na her ay bir ücret (1.500 $) ödeneceği yazılmıştır. Vakıf Türkiye'de bir Laz derneği kurulması için de haricen 5.000 $ bütçeyi de uygun görmüştür. Birol Topaloğlu'nun bu toplantının yapılmasını istemesindeki esas amaç ise bu ayrılan para ile dernek kurulmasıdır. Dernek, Birol Topaloğlu yönetiminde çalışacak, Amerikan vakfının yayla festivali için ayırdığı fon ise bu dernek üzerinden aktarılacaktır.

Ve nihayet 2006 yazında, Amerikan menşeli vakfın “Laz Yayla Festivali” , Birol Topaloğlu'nun “Yeşil Yayla Festivali” dediği proje, müzik ağırlıklı bir ‘yayla festivali' olarak gerçekleşti. Düzenlenen bu festival, nereden ve nasıl olduğu belli olmayan bir ‘yardımla' ve hangi amaçlar doğrultusunda ne iş yaptığı ve bunu niçin yaptığı belli olmayan bir vakıf tarafından desteklenmiştir... Ve nihayet uzun söze gerek kalmayan bir festival için, hem sözümüzü hem de içinde bulunduğumuz durumu özetleyen haber bir başka yerden geliyordu: Hürriyet'in başlığı “Karadeniz'e ABD sponsorlu festival” idi. Ve haberin niteliği bizim açımızdan da anlaşılır ve netti. Sonrasında bu konuyla ilgili bir çok basın organında ve internet sitesinde haberler yapıldı, B. Topaloğlu çok sayıda basın açıklamasında bulundu.

Birol Topaloğlu'nun ifadelerine göre bu proje çalışmaları 2 yıl evvelinden başlamıştır. Ancak bundan kimsenin haberi yoktur. Birol Topaloğlu'nun bir dernek kurulması için canı gönülden çaba göstermesinin nedenini böylece öğrenmiş oluyorduk.

Eğer bir ayrışma varsa bu ayrışma ilkelerini ve değerlerini maddi veya kişisel çıkarlara değişenlerle değişmeyenler arasında gerçekleşen bir ayrışmadır.

Oysa ki yanlış olan şimdiye kadar bu tartışmaların gizli yapılmasıdır. Eğer bizler iyi ve erdemli insanlar olmayı başaramazsak, birlikte davranmaktan, dilimizi ve kültürümüzü yaşatma çabasında birlikte olmaktan mutluluk duymazsak geleceğe bırakacağımız miras sorgulanır olacaktır. Gelecek kuşaklara bırakacağımız miras en geniş anlamda bir kültür mirası olmakla birlikte bir tarz-ı siyaset mirası da olmalıdır. Bu tarz; dürüstlük, açıklık, gerçeğin ve ilkeselliğin peşinden ayrılmamak olmalıdır. Bu çerçevede biz yanlış bulduğumuz bir durumu eleştirdik, eleştirmeye de devam edeceğiz.”

İşte, özetini aktarmaya çalıştığımız söz konusu bu açıklamanın ardından yorum ve düşünce sizlere kalmış.

Ve artık yeşili ve doğallığı ile insanları yürekleriyle birlikte bağrına basarak, kucaklayan yaylalarımızın yeşilliğine karışan bu festivallerin renklerinin farklılığına varabilirsiniz.

Fatih Sultan Kar 03.07.2007/ Viçe Gazetesi

Lazuri.Com / 05.07.2007