Sadik’i Dayının evi

Didinana yı evde bırakıp Sadik’i Dayının evine doğru yürüdüm. Evi yakındı bize Sadik’i Dayının. Evin önünde çay sepeti tamir ediyordu. Hanımı Aişe xala  akşam yemeğini hazırlıyordu. Sevgi ile davet ettiler içeriye..

Sadik’i Dayıde sinir vardi. Elleri titrerdi hep. Çay bardağını tutarken yarısı yere dökülürdü. Ya sepet örerken ellerinin titremesi engel değilmiydi. Bilmiyordum.

Sadik’i Dayının hanımı Aişe xala Ardeşen tarafından gelin gelmişti. Bir oğulları Bekir dayı Çorumda çalışıyordu. Ve babamın kuzeni ile evliydi. Bir diğer oğulları Memet amca Almanyada yaşıyordu. Ve ben ilk gittiğimde Memet amcalara gidecektim. Babam onlara gönderiyordu beni. Sadik’i Dayı biliyordu bunu. Benimle yakından ilgilendi. O da bana öğrenci olaylarına karıştığım için kızıyordu. Ama yinede büyük bir hoşgörü ile yaklaşıyordu.

Aişe xala siniye sıcak mısır ekmeğini kırdı. Yoğurt çıkardı. Sofrayı hazırladı. Lahana yemeği yapmıştı. Yemeğe çağırdı beni. Çekinsemde hayır diyemedim. Laz yemeklerini yemeden yapamazdım.

Sadik’i Dayının titreyen eline dikkat ettim. Acı çekiyor gibi bir hali vardı. Yemekte pek konuşmadı. Evdede kimse yoktu. Bekir Dayının hanımı Doğanyavasinde idi.

Nuridi Dayının evi tarafından sesler geliyordu. Hafize xala odunları diziyordu. Nuridi Dayı da avluda oturuyordu. Nuridi dayı Sadik’i Dayının ağabeyi olurdu. İkiside çok sinirli insanlardı. Çocukken korkardık kendilerinden. Nuridi Dayının torunu Aysel çok yakın arkadaşımdı. Bazan korkudan Ayseli çağıramazdım. Şimdi büyümüştük Nuridi Dayıdan korkmuyorduk. Oda sevecen bakışlar ile bakıyordu etrafına..

Nuridi Dayı İstanbulu mesken edindiğinde çok yoksullarmış Dedem gibi. El arabasıyla haşlanmış mısır satarmış. Sonra bir oğlu Fehmi eniştem  teyzemin kocası Almanyaya gider. İnşaat işini yapmaya başlarlar. Nuridi Dayının yaşam mücadelesi çok ilginçtir. Çalışmadığı iş kalmaz. Büyük oğlu olan Ayselin babası Asım amca  da babamın en yakın arkadaşıdır.

Düşüncelere dalmıştım.Bir ara yemekten kalkıp bulaşıkları toparlarız. Aişe xala evi toparlayıp ahıra iner. Xalikanada her ev gibi inekleri vardı. Sütsüz yapamıyordu bu köyün insanı. Sadik’i Dayıyı izliyordum. Sepetleri taze kestaneden yaparlardı. Mzgomi derlerdi bu taze kestaneye önce sobada ısıtırlardı. Sonra ince ince açarlardı ağacı. Mşk’eri(orman gülü) den topuklarını yaparlardı. Sepeti ustaca örerlerdi.

Bir müddet sonra eve doğru yola koyuldum. Didinana da ahırdaki işini bitirmiş eve doğru merdivenleri çıkıyordu. Sevgi ile süzdü beni. Yine nerede geziyorsun diye sordu. Bir süre sonra bir sepet dolusu mısırı getirir. Tozlardan ayırır mısırı. Döker yavaşça. Mısırı değirmen için hazırlamıştır. Mısırı koçanından ayırmak için kapının yanında çambri vardır. Çambrinin üzerinde ayak vurulan bir tahta vardır Böylece mısır koçanından ayrılır. Hazırladığı mısır sepetini avluya koyar. Yarın gidecek zannederim yola koyulmaya hazırlanır. Nereye gidiyorsun bu saate derim. Değirmene der. Akşam akşam değirmene gidecektir. Değirmen nöbeti bizdedir. Ona eşlik etmek istedim bırakmadı. Derelerde korkarsın dedi. Evde kal erken uyu yarın yeni bir gün dedi. Evde kaldım Tüm evin ağırlığı üzerime çöktü.

Oysa değirmene geceleri gitmek bir ayrıcalıktı. Her yaz köye geldiğimde en az bir kez değirmen nöbeti gece gelirdi. Kızlarla toplanıp ay ışığında değirmene giderdik. Öyle korkusuz da değildik. Derelerde toplanan perilere inanırdık.Yüksek sesle lazca şarkılar söyler karşılama atardık. Şimdi de Didinana nın peşine takılıp gitmek gerekirdi. Köyün bütün kızlarını toplamalıydım başıma. En uzun ağıtları değirmen yerinde söylemeliydik.

Eve yalnızlık çöktü. Loş gaz lambasında gölgeler uzuyor eve gizemli bir hava veriyordu. Gelen giden yoktu. Önümüzdeki günlerde yapılacak işleri düşünürüm.Yine köyde birkaç ortak iş (nktura) vardır. İmeceler eksik olmaz. Günlerim eğlenceyle neşeyle geçerken bir yandan da kaygılıydım. Gitmek gerçekten zor gelecek. Bu köyü ve Didinanayı geride bırakıp hiç tanımadığım bir ülkede yaşama yeniden başlamak ....

Selma Koçiva / Mayıs  2001