Hafize Hala

Xokvati’ye gidince hep Hafize Xala’yı ocak başında bulurdum. Her seferinde yemek hazırlar vaziyette olur olanca sevecenliği ile seyrederim onu. Lahana ve benzeri yiyecekler eksik olmaz sofrasında.

Hafize Hala bizim Koçivaların tarih belleği idi. Koçivaların Dutxe’ye yerleşim öykülerini hep ondan dinlerdik. Koçivaların başında Koç’o bey bulunurmuş. Yaylaları aşıp Dutxe ‘ye inmişler. Üç kardeş imişler Bir kardeş yaylada kalmiş orada kışın yaşam olmadığını taşın üstünde yazmış. Bir kardeş Celayeskuri de kalmış bir kardeş de Xokvatiye gelmiş. Koçivalar bu üç kardeşten çoğalmışlar.

Hafize Hala baş bağlama şeklini hiç değiştirmedi. Peştemalini(fota) hiç çıkarmadı. O tipik bir laz kadınıydı. Güçlü ve çalışkan. Hafize Hala Ocak kızıydı. Kocasi Memoğoli sahil köylerinden birinden içgüveysi olarak gelmişti. Hafize xala baba ocağını şenlendiren bir kadındı.

Çocukluğumda Hafize Hala ile sohbeti çok severdim. O eskilerden anlatırken ben sıcak sobanın yanında kedi gibi usulca oturur dinlerdim. Xokvati’nin çocukları beni oyuna çağırınca sohbet bölünür her seferinde içerlerdim ‘şimdi sırsımıydı oyunun‘ derdim.

Hafize Hala’yı her köye gidişimde ziyaret eder hatırını sorar nasırlı ellerinden öperdim. O çocukluğumda yarım kalan sohbet kimsenin bölemeyeceği kadar konuşur doyasıya hasret giderirdim.

Yine gidiyorum Dutxe’ye ve Xokvati mahallesine ancak Hafize Halasız bir Xokvati çok anlamsız geliyor bana. Çocukların gözlerinde ki umudu da göremesem o gidişler üzüntüye boğacak beni.

Xokvatide her yaz çocuklar cıvıl cıvıl Hafize Halanın avlusunda oynarken ben geçmişi yaşarım.

Hafize Hala’nın evinin arkasında Didinana ‘nın yazlık evi vardı. Şimdi boş duran evin gölgesinde dinlenir çalışan kadınları Xokvati’nin, Didinana’nın soluğu hissedilir. Didinana ‘nın bakışları çalışkan laz kadınlarının üzerindedir.

Tanrı beni Hafize Halasız Didinanasız günlere bırakmasın. Buralara gelemem. Dağların arasındaki Dutxe’ye çıkamam. Xokvatide çocukların gözlerine bakamam.

Yol göründü gidiyorum. Didinana’yı Hafize Hala’ya emanet edeceğim. O can yoldaşı olur benim Didinanama. Belki benim yokluğuma dayanabilir. Kimbilir yaşılıklarında ben bakarım onlara ..

Selma kociva Haziran 2001