Uyari: Bu sayfada Lazca sözcükler için "Alboni Font"(yazı karakteri) kullanılmıştır. "Windows \ Fonts" dizininde Alboni Font olmayanlar karakterleri yanlış görecektir. Bunun olmaması için Windows\Fonts dizinine [Alboni Font'u buradan yükleyebilirsiniz]. Ayrıntılı bilgi için Lazuri Font ya da LazuriPC sayfamızı okuyunuz.

Kızlar Toplantısı(Oüoxunaşe)

Son gün oüoxunaşe de buluşacaktık Xaliüanalı kızlarla. Kimler gelmeyecekti ki. Tüm güzel kızları Xaliüananın davetime gelecekti. Tarladaki işlerini bırakıp belkide üstlerini bile değiştirmeden geleceklerdi. Tüm gün bir tutam azıkla çalışan kızlar; kimi oduna, kimi yaprağa, kimide ota gidiyorlardı. Canlarını alırdı o bitmek tükenmek bilmeyen köy işleri.

Didinana yemek yaptı. Fındığı cevizi feliyi(bal kabağı) hazırladı. Didinana'nın dışında Ziveri çili tek yetişkin kadındı. Biz eğlenirken Didinana ile Ziveri çili sobanın arkasında sohbete dalmışlardı.

Teker teker gelir kızlar. İlk gelen Nafiye abladır. Nafiye abla Ziveri çilinin büyük kızıdır. Cabiri Dayının da gelinidir. Aişe adında sarı kıvırcık saçlı çok güzel bir kızı vardır. Nafiye abla yemek işine Didinanaya yardım etti. Nafiye ablayı çok severdim. Annesi nana'nın kuzeni olduğundan bize ayrı bir yakınlık gösterirdi.

Sonra Sarena(Nafiye ablanın kızkardeşi) geldi. Sarena ile mağara şüalada çok oynardık. Geceleri yatıyada gelirdi. Sarena ile sabahlara kadar konuşur Didinanayı uyutmazdık. Bazen Çorumda çalışan babasının yanında kalırdı Sarena. Yazları köyde buluşunca çok güzel olurdu. Ambarın balkonu(bağu walemona) bizim evcilik oynamak için buluştuğumuz yerdi. Benden küçüktü ama benimle boy ölçüşmeyi severdi.

Ençok da amseri giöandrare(bu akşam çağıracağım ) oyununu oynardık...

-Amseri giöandrare(buakşam çağıracağım)
    -So moncirare(nerede yatıracaksın?)
-Direği(direkte)
    -Mu mçare(ne yedireceksin?)
-Bureği(börek)
-Amseri giçandrare(buakşam çağıracağım)
    -So moncirare(nerede yatıracaksın?)
-Kuli(hasır sandalyede)
    -Mu mçare(ne yedireceksin?)
-Mbuli(Kiraz)

..... bu oyunun sonu gelmezdi.

Sonra oüoxunaşeye Nufena ile Eminena gelirler. Bunlar Aişe Xalanın kızlarıydılar. Anneleri onları çok çalıştırırdı. Didinana Bazan Aişe xalaya bağırırdı kızları çok ezdin diye. Nufena annesine pek çekmemişti. Eminena ise türkü söylemeyi severdi annesi gibi. Ağıt yakmayı bilirdi. Çocukça yüreğimizi dağlardı.

Daha sonra Meyremina ile Ayselina gelirler. Meyremina Şefki Dayının kızıdır. Onu çocukluğumda hep kırmızı burnu ile hatırlarım. Şefki Dayı çok güzel türkü söylerdi. Kızı hiç ona çekmemişti. Ayselina Asım Dayının kızıydı. En yakın çocukluk arkadaşlarımdan birydi. Erkek kardeşi çok geç doğmuştu. Ayselina o zaman dokuz yaşında olmalıydı. Erkek kardeşi olmadı diye çok üzüldüğünü hatırlarım. Benim de erkek kardeşim geç doğmuştu ama bizim ailede kız erkek ayırımı fazla belirgin değildi. İlk erkek kardeşim doğduğunda annem adına sevinmiştim yinede.

Kızlar toplandılar Didinana'nın evine. Sulemani Hacerina da aramızdaydı. Ziveri çilinin ilk geliniydi. Henüz nişanlıydı. Avniyena ile Amedi Fatmana da niışanlıydılar. Seferi avladan Nazime de gelmişti. Gelinlerden birtek Naciye abla ile Nafiye abla vardı. Onlarda kardeş çocuklarıydılar. Diğer kızlar nişanlıydılar ya da bekâr. En son  bizim Şerifena gelmişti. Halamın kızı olan Şerifena biraz rahatsızdı. Hacerina gelin olup Viweye yerleşmişti.

Önce yemekleri siniye dizdi kızlar. Bol bol meyaperi, lahana, pancar yendi. Baklavaları gelinler yapmışlardı. Sonra şarkılar söylediler. Manileri Amedi fatma ve Eminena çıkarıp söylüyorlardı. İki gruba ayrılmışlardı. Karşılama atıyorlardı. Sıra bana gelmişti. Ben de aldırma gönül aldırmayı söyledim. Kasete aldık sesimizi. Nafiye ablanın eski bir kasetinin üzerine aldık. Maniler söylenirken bir grup horon vuruyordu. Keyfime diyecek yoktu.

Didinana ile Ziveri çili köy mevzularında sohbet ediyorlardı. Biz ahşap evin ortasında delice horon vuruyorduk. Bir ara Yusufi Dayının kızı Leyla mısır tenekesini almış tulum gibi tempo vuruyor. Bu Oüoxunaşeyi asla unutmayacağım. Hep dağarcığımda kalacak resimler. Köyün kızlarını gelin olmadan yakalamıştım. Henüz dağılmamışlardı. Bir daha bir arada bulabilecekmiydim?

Geç vakit feliyi(balkabağını) çıkarır Didinana. Doyasıya feli yedik o gün. Pekmezle yedik balkabağını üstelik. Bizde böyleydi hemde kahvaltıda feli ile pekmez yenirdi. Lazlar ne kadar fraklı bir topluluktu. İstanbulda kendimizi yabancı hissederdik. İstanbula sığamıyorduk. Kültürümüz geleneklerimiz dilimiz. Şehrin gürültüsüne   kargaşasına karışıyordu tüm güzellikler.

Kızlar dağılınca Didinana ile yanlız kaldık. Bir hoş olmuştu yaşlı kadın. Gözlerimin içine bakamıyordu. Onun ağladığını pek kimse görmezdi. O gece ağlamaklıydı. 'Seni bu gün gelin ediyorum düğününü belki göremem' demişti.

Tüm gece o sözler kulağımda çınladı. Didinanaya acı veriyordum. Gitmekten bir şeyler alıkoysaydı Tanrım. Dayımın oğlu sözü atmama aldırmadan arkamdan köye gelmişti. Onunla doğru dürüst konuşmadım. Onu sevebilseydim onun için köyde kalabilseydim.. Oysa onunla ilgili duygularım belliydi, kardeş görüyordum. O bunu hiç anlamadı. Neyse beni tutacak birşey yoktu bu diyarda. Bir tek boynumu büken Didinanaydı. Onu geride bırakıp gitmek zor geliyordu bana. Ama Didinanaya rağmen gidecektim. Uzak diyarları mesken tutacaktım. Yeşilini, suyunu, çağlayanını özlemle anıp bir diyarı yüreğime gömecektim.

Bu iki aylık süre bir ayrıllık anıydı. Veda partisiydi kültürümle kökenimle.. Kaç yıl sonra geri gelebilecektim. Meçhuldu. Geldiğimde Didinana evinde mi olacaktı. Gelecek korkutuyordu beni. Memeti vurmasalardı, İstanbulda yüksek okullara devam edebilseydim farklı olurdu. Her yaz Didinana'nın yanına gelebilirdim. Kopmazdım Dutxeden. Memeti vurdular beni kökenimden kopardılar. Bir gün kökenime geri dönebilecekmiyim?

Didinana'nın sözleri belleğimde olduğu sürece bir şey olmazdı bana. Bir muska kadar tılsımlıydı. Onun çizdiği resim ve onun temsil ettiği kadın bana yol gösterecekti yaşam boyu..

Didinana bugün duygulanmıştı. Benim temsili düğünümdü bu kızlar toplantısı. Didinana bu, ne düşüneceği belli olmaz...

Selma Koçiva