22
yeterlik-istek kipi
22. Hareket fiili: Yeterlik - İstek
kipi
22.1. Yeterlik-İstek kipi sade biçim
{eö.ynl}
►
ûaxums atn. viw.
ark.
►
ûaxuy fur. arş.
►
ûaxups xop. çxa.
kırıyor
maûaxas: |
ben kırabileyim |
gaûaxas |
|
aûaxas |
|
maûaxan |
|
gaûaxan |
|
aûaxan
|
|
Bu biçimler en çok “-na” soneki konarak Koşullu biçim olarak
kullanılmaktadır.
bkz. 23.
Örnek ( Evuli)
►
Kva maûaxas. Taşı
kırabileyim.
►
Dido lazuûi maxaşüas.
Çok mısır ekebileyim.
►
Lazuri manöaras. Lazca
yazabileyim.
►
Gyari maçüomas. Yemek
yiyebileyim .
►
Lazuri maxaôaras. Lazca
konuşabileyim.
►
Berepe-şüimis Lazuri domaguras.
Çocuklarıma Lazca öğretebileyim.
►
Berepe-çkimiz Lazuri ağarğalas. Çocuklarım Lazca konuşabilsin.
Not: “Maûaxerûas”
gibi biçimlerde gözlemlenmiştir. “Yeterlik-İstek kipi uzun biçim” olarak
değerlendirilecektir.
22.2. Yeterlik-İstek kipi gelecek Zaman
22.2.1. Atina (Batı ve orta kesimler)
maûaxasere: |
ben kırabileceğim |
gaûaxasere |
|
aûaxasere |
|
maûaxanere
~ maûaxanene |
|
gaûaxanere
~ gaûaxanene |
|
aûaxanere
~ aûaxanene |
|
Olumsuz (Varenoba)
varti maûaxas: |
ben kıramıyacağım |
varti gaûaxas |
|
varti aûaxas |
|
varti maûaxan |
|
varti gaûaxan |
|
varti aûaxan |
|
22.2.2. Atina'nın(Pazar) Doğu kesimi, Çamlıhemşin, Arûaşeni,(Ardeşen)
Viwe(Fındıklı)
maûaxasen: |
ben kırabileceğim |
gaûaxasen |
|
aûaxasen |
|
maûaxanen |
|
gaûaxanen |
|
aûaxanen |
|
Olumsuz (Varenoba)
var maûaxasen: |
ben kıramıyacağım |
var gaûaxasen |
|
var aûaxasen |
|
var maûaxanen |
|
var gaûaxanen |
|
var aûaxanen |
|
22.2.3. Arkabi
maûaxasen: |
ben kıramıyacağım |
gaûaxasen |
|
aûaxasen |
|
maûaxanoren
~ maûaxanon |
|
gaûaxanoren
~ gaûaxanon |
|
aûaxanoren
~ aûaxanon |
|
22.2.4. Xopa
maûaxa
sinon ~ maûaxa sunon*: |
ben kıramıyacağım |
gaûaxasinon
~ gaûaxasunon |
|
aûaxasinon
~ aûaxasunon |
|
maûaxasinonan
~ maûaxasunonan |
|
gaûaxasinonan
~ gaûaxasunonan |
|
aûaxasinonan
~ aûaxasunonan |
|
* “maûaxasiyon,
maûaxasen”
biçimleri de yaygındır.
22.2.5. Çxala
maûaxasun
~ maûaxasunon: |
ben kıramıyacağım |
gaûaxasun
~ gaûaxasunon |
|
aûaxasun
~ aûaxasunon |
|
maûaxanun
~ aûaxanunon |
|
gaûaxanun
~ gaûaxanunon |
|
aûaxanun
~ aûaxanunon |
|
22.2.6. Kullanım (Oxmaru)
►
Oöume noğaşe malasere. Yarın
çarşıya gidebileceğim.
►
Berepes Lazuri anöaranen-i?
Çocuklar Lazca yazabilecekler mi?
►
Biçis açilasen. Erkek çocuk evlenebilecek.
►
Biçis var açilasen-i? Erkek çocuk evlenemeyecek mi?
►
Hak mogalasen-i? Buraya gelebilecek misin?
22.3. Yeterlik-İstek kipi Geçmiş Zaman
Geçmişte bir eylemin gerçekleşebilecek olmasına rağmen gerçekleşemedi-ğini
anlatır .
22.3.1. Batı
maûaxaserûu: |
ben kırabilecektim
(ama kıramadım) |
gaûaxaserûu |
|
aûaxaserûu |
|
maûaxanerûu |
|
gaûaxanerûu |
|
aûaxanerûu |
|
22.3.2. Viwe
maûaxasûu
~ maûaxaûûu: |
ben kırabilecektim
(ama kıramadım) |
gaûaxasûu
~ gaûaxaûûu |
|
aûaxasûu
~ aûaxaûûu |
|
maûaxanûes
~ maûaxaûûes |
|
gaûaxanûes
~ gaûaxaûûes |
|
aûaxanûes
~ aûaxaûûes |
|
22.3.3. Xopa
maûaxasinûu
~ maûaxasunûu: |
ben kırabilecektim
(ama kıramadım) |
gaûaxasinûu
~ gaûaxasunûu |
|
aûaxasinûu
~ aûaxasunûu |
|
maûaxasinûes
~ maûaxasunûes |
|
gaûaxasinûes
~ gaûaxasunûes |
|
aûaxasinûes
~ aûaxasunûes |
|
22.3.4. Çxala
maûaxasunûu: |
ben kıramıyacağım |
gaûaxasunûu |
|
aûaxasunûu |
|
maûaxanunûes |
|
gaûaxanunûes |
|
aûaxanunûes |
|
Örnek (Evuli)
►
Noğaşe malaserûu. Çarşıya
gidebilecektim.
►
Berepes Lazuri anöaranerûu-i?
Çocuklar Lazca yazabilecekler miydi?
►
Biçis açilaserûu. Erkek
çocuk evlenebilecekti.
►
Biçis var açilaserûu-i?
Erkek çocuk evlenemeyecek miydi?
►
Hak mogalaserûu-i? Buraya
gelebilecek miydin?
►
Oxorcas bere-muşi mis naçaserûu
var uçkiûu. Kadın çocuğunu
kime verebilecekti bilmiyordu.
►
Ar dolonis ham svara var maüitxaserûu.
Bir haftada bu kitabı okuyamıyacaktım.
►
Hakşa mogalaserûu-i ? Buraya
kadar gelebilecek miydin ?
►
Lazuri gabiraserûu-i ? Lazca
şarkı söyleyebilecek miydin ?
DİDİ LAZURİ NENAPUNA ÇIKTI ! |
|
Lazcanın Yazıya Geçirilmesinde Tarihsel Bir Adım!...
Bugüne kadar hazırlanmış en kapsamlı Lazca sözlük
Didi Lazuri Nenapuna, 17 yıl süren detaylı bir alan araştırması ve kaynak taraması sonucu vücuda getirilmiş, Lazcanın bütün diyalektlerini karşılaştırmalı olarak ele alan, Lazca üzerine yapılmış en uzun süreli çalışma olması itibariyle alanında tek!...
- Seri/Sıra No.: Chiviyazıları: 244/Mjora:45
- ISBN: 978-975-9187-40-8
- 25 Bin Lazca kelime
- Binlerce deyim ve atasözü
- Detaylı olarak incelenmiş fiil biçimleri
- Türkçe ve Latince karşılıklarıyla bitki ve hayvan adları
- Her kelime için çok sayıda Lazca örnek ve açıklama
- 1160 sayfa / Büyük boy / Sert kapak
- Adres: Mühürdarbağı sk. 8/1 Kadıköy İst.
- Tel.: 0 216 414 91 13/fax: 0 216 414 97 93/e-mail: bilgi@chiviyazilari.com
|
|
Lazuri.Com |
|
|
|
|
|
|